Onderwijzende stad

Als PVDA vinden we een solidaire samenleving belangrijk. Dit moet zich ook reflecteren in het onderwijs. Het onderwijs helpt de kinderen zich te ontplooien en te ontwikkelen. Het brengt de kinderen kennis bij om de wereld te begrijpen, hen kritisch en weerbaar maken om die wereld beter te maken, hun creativiteit, leergierigheid en vindingrijkheid stimuleren om aan de uitdagingen van morgen te werken. Naast deze individuele ontplooiing moet echter ook sociale vorming voorop staan, waarbij leerlingen voor elkaar leren zorgen en leren hoe ze samen de maatschappij van de toekomst vorm kunnen geven. Onderwijs moet de hefboom zijn voor emancipatie en sociale gelijkheid. Onderwijs vanuit respect voor mens en natuur, moet kunnen plaatsvinden in een veilige omgeving (zowel fysiek als psychisch). Als onderdeel van hun leerproces mogen kinderen en jongeren proberen, mislukken en fouten maken.

Voor de PVDA moet het leerplichtonderwijs – kleuter-, lager én secundair onderwijs – kosteloos zijn, zoals het in de Grondwet staat. Het onderwijsbudget in ons land moet opgetrokken worden naar 7 procent van het bbp, zoals dat in de jaren 1980 nog het geval was. Voor de PVDA is de herfinanciering van het onderwijs een van de posten waar de opbrengst van de miljonairstaks voor bestemd is. Ons onderwijs is te duur. Steeds meer gezinnen hebben problemen om de schoolfactuur te betalen. Voor- en naschoolse opvang en middagverblijf kunnen de factuur nog aandikken. De stad moet daarom bij de Vlaamse overheid aandringen om onderwijs echt kosteloos te maken. 

We waarderen  het project ‘KinderKuren’ dat Leuvense basisscholen helpt om na schooltijd de opvang te organiseren. We zorgen ervoor dat dit project verder wordt ontwikkeld en dat gezinnen sneller recht hebben op een verminderd tarief. In sommige scholen moeten kinderen die op school blijven eten, betalen voor het middagtoezicht; we schaffen deze ‘boterhammentaks’ af.

Heel wat scholen hebben nog geen doordacht armoedebeleid of worstelen met de uitwerking ervan. We bieden de scholen ondersteuning en stimuleren hen om samen te werken met externen. Er is namelijk al heel wat expertise beschikbaar rond armoede op school, zowel bij de armoedeorganisaties, welzijnswerkers en pedagogische begeleidingsdiensten.

De verhalen over lege boterhamdozen zijn welbekend. Dat kunnen we relatief eenvoudig oplossen met gratis gezonde en voedzame maaltijden op school voor iedereen, zonder stigmatisering van de kinderen uit minder gegoede gezinnen. Het is immers voor alle kinderen belangrijk om gezond te eten. Onderzoek toont aan dat kinderen die op jonge leeftijd een gezonde levensstijl zijn aangeleerd, dit ook in hun latere leven blijven aanhouden. Ook in dat opzicht heeft de school dus een belangrijke vormende functie. Als PVDA vinden we het dan ook vanzelfsprekend dat de stad investeert in gezonde maaltijden en tussendoortjes voor alle leerlingen. We zijn er bovendien van overtuigd dat dit best kan gegarandeerd worden op een duurzame manier als deze dienst door de stad zelf wordt aangeboden of via sociale economie projecten. Dit laatste biedt het dubbele voordeel dat ook deze een steuntje in de rug krijgen en extra werkgelegenheid kunnen creëren. We kijken hierbij naar bestaande voorbeelden van projecten zoals Soep voor Iedereen in Stad Brussel of de gratis warme maaltijden in basisscholen van Sint-Joost-ten-Node.

Onderzoek na onderzoek toont aan dat het Vlaamse onderwijs er niet in slaagt de sociale kloof te dichten. Leerlingen uit gezinnen met een lagere sociaaleconomische status zijn oververtegenwoordigd in de statistieken van schoolse vertraging en mislukking en zijn de grootste slachtoffers van het zogenaamde watervalsysteem. Heel wat onderzoek toont aan dat de vroege selectie die ons systeem kenmerkt, de sociale kloof in de hand werkt. Studiekeuzes op latere leeftijd zijn doordachter en minder sociaal bepaald. Dit is zeker het geval indien deze keuze wordt voorafgegaan door een veelzijdige algemene vorming waarin leerlingen met alle mogelijke domeinen, mogelijkheden, … kennis hebben kunnen maken. Op deze manier leren zij immers hun sterktes en zwaktes kennen, hun voorkeuren en competenties, hebben ze kunnen proeven van dingen die ze niet kennen van thuis uit en is hun wereld vergroot. Als PVDA dringen we bij de Vlaamse overheid dan ook aan op kleinere klassen, een langere gemeenschappelijke stam en op het uitstellen van de studiekeuze tot het vijfde middelbaar, zoals dit in bijvoorbeeld Finland gebeurt.

We moeten dringend nog meer werk maken van de renovatie en nieuwbouw van scholen. De capaciteitsproblemen voor zowel basis- als secundair onderwijs zijn al reeds vele jaren gekend.  De capaciteit uitbreiden werd een speerpunt van de schepen van Onderwijs, maar de geleverde inspanningen volstaan niet. 

De stad neemt te weinig zelf het heft in handen. De ruimte aan de Vaartkom was een uitgelezen kans om in Leuven het stedelijk onderwijs te versterken. De stad kon bouwen aan een Brede school van de toekomst waar kleine klassen een prioriteit zijn.

Het huidige stadsbestuur besteedt het stedelijk onderwijs meer en meer uit aan andere actoren. Zo gaven de Parkschool uit handen. Dat was een verkeerde beslissing. Wij zijn voorstander van een sterk stedelijk onderwijs, zodat de stad zelf de touwtjes in handen heeft en kort op de bal kan spelen, door onder andere het invoeren van een maximumfactuur.

Steeds meer scholen worden gebouwd met privaat-publieke constructies, onder andere met consortia van banken. Daarbij zijn de lusten voor de privé en de lasten voor de overheid. Wij willen dat de schoolgebouwen van het stedelijk, provinciaal en gemeenschapsonderwijs in handen van de overheid blijven.