Waarom de PVDA zich onthoudt op het huishoudelijk reglement

Waarom de PVDA zich onthoudt op het huishoudelijk reglement

24 juni 2019

Op de Leuvense gemeenteraad van 24 juni wordt het nieuwe huishoudelijk reglement voor de komende zes jaren gestemd. Het college had dat graag met unanimiteit doorgevoerd, maar de PVDA zal zich onthouden omwille van het hoofdstuk over participatie. Op dat vlak wordt er geen breuk gemaakt met het Tobbacktijdperk en dat is iets wat wij betreuren. Tijdens de verkiezingscampagne waren alle partijen het erover eens dat er meer participatie nodig is in Leuven, de burgemeester maakte er zelfs een officiële bevoegdheid van. Maar als het gaat over participatie op de gemeenteraad, blijft een breuk uit.

Slechts vijf burgerinitiatieven op zes jaar gemeenteraad.

Hoewel in Leuven buurtcomités en actiegroepen als kolen uit de grond schieten, zijn er de laatste zes jaar maar vijf (!) burgerinitiatieven op de gemeenteraad tussengekomen. De procedure om dat te doen is gewoonweg veel te omslachtig, te hoogdrempelig, te bureaucratisch. Participatie is de burgers een stem geven, ook ná de verkiezingen. Wij willen de democratie van onderuit echt stimuleren en burgerinitiatieven  echt een plaats geven op onze gemeenteraad, en daarom moet de drempel echt omlaag. Bij de grote bevraging die we als PVDA bij meer dan 2100 Leuvenaars organiseerden, kwam die vraag naar inspraak en transparantie trouwens sterk naar voor.

Participatie is ook transparantie. Via openbaarheid van bestuur is het als burger mogelijk om bepaalde documenten aan te vragen bij de stad. Maar je moet het weten, je moet er zelf bij de juiste dienst naar vragen, die mag het in principe niet weigeren, maar doet dat soms toch en dan moet je op je strepen staan. Dan krijgt die dienst nog meer dan twee weken om de documenten door te sturen. Ook dat maakt het voor burgers moeilijker, hoogdrempeliger om deel te nemen aan een democratie. Maar er is meer, transparantie wil ook zeggen dat bestuurders zelf transparant zijn over hun lonen en extra mandaten. Via het offentlighetsprincip" of openbaarheidsprincipe worden in Zweden alle beslissingen, wetgevingsprocessen en officiële communicatie openbaar gemaakt, ook het vermogen en de verloning van politici. Waarom schrik hebben van democratische controle?

Tijdens de besprekingen over het huishoudelijk reglement legden wij heel wat voorstellen  uit ons programma voor. Dat we niet zomaar ons hele programma kunnen doorvoeren is begrijpelijk, dat zou al te gemakkelijk zijn. Maar de enige aanpassing die na de gesprekken werd gedaan in het hoofdstuk over participatie, is de drempel voor handtekeningen voor initiatiefrecht verlagen van 855 naar 750. Dit is geen breuk met hoe het vroeger was. Participatie in de gemeenteraad blijft een logge, bureaucratische zaak. Wij hebben daarom drie breekpunten. Zaken die voor ons cruciaal zijn om het huishoudelijk reglement goed te keuren: 1) burgers moeten een tussenkomst kunnen doen in de gemeenteraad als ze 600 (ipv 750) handtekeningen verzamelen bij andere Leuvenaars én die handtekeningen moeten ook online kunnen worden verzameld, 2) een vragenuurtje voor de burger voorafgaand aan de gemeenteraad en 3) alle documenten die via openbaarheid van bestuur kunnen worden opgevraagd, worden automatisch online geplaatst en openbaar gemaakt. Dit zijn zaken die geëngageerde Leuvenaars vragen, niet enkel de PVDA. 

Zo’n huishoudelijk reglement gaat over heel wat meer dan enkel participatie. Maar het hoofdstuk over participatie van de burger kunnen we principieel niet goedkeuren zolang er geen breuk komt met het Tobback-tijdperk. Daarom onthoudt de PVDA zich op de stemming over het huishoudelijke reglement.