Toespraak Line De Witte (PVDA Leuven) op de Leuvense vrouwenmars (8 maart 2018)
Al 100 jaar lang is vrouwendag een moment van hoop, van de strijd voor gelijke rechten tussen man en vrouw, de strijd voor de vrijheid van de vrouw overal ter wereld en een strijd tegen een uitstervende cultuur van seksisme, maar ook van racisme en alle vormen van onderdrukking.
In die 100 jaar is veel gebeurd. Ook bij ons. Er is gevochten voor stemrecht, voor het recht op abortus, voor anticonceptie, vrouwen hebben gevochten om niet alleen te staan in het huishouden.
Er is veel gewonnen, maar er is ook nog werk, veel werk. Daarom staan we hier vandaag. Niet alleen in de virtuele wereld met hashtags, maar ook fysiek.
Vrouwen werken nu misschien vaker dan vroeger, maar in jobs die minder betaald worden.
Vrouwen werken nu misschien wel vaker, maar ze doen nog steeds meer in het huishouden, werken daardoor deeltijds, en zijn afhankelijk van hun partner.
Vrouwen werken nu misschien wel vaker, maar in topfuncties zijn ze ondervertegenwoordigd. 60% van de studenten in vrouw, en bij de docenten wordt dat een minimale 7%.
Elke dag dienen acht vrouwen in ons land een klacht in wegens verkrachting. En dat is maar een topje van de ijsberg.
Neen, deze cijfers dateren niet uit de middeleeuwen.
Vaak wordt de oorzaak van het probleem bij de vrouw zelf gelegd. Als vrouwen minder verantwoordelijkheden opnemen, is dat omdat ze dat zelf niet willen, als vrouwen afhaken omdat het te zwaar wordt, is dat omdat zij emotionele problemen hebben. Of als vrouwen worden misbruikt, is dat omdat zij erom vroegen. Het individualiseren van maatschappelijke problemen is het goedpraten van de onderdrukking.
Want seksisme wordt op verschillende manieren goedgepraat en versterkt. Door wetgeving, door het discours over mannen en vrouwen. Al van kleins af aan, leren meisjes en jongens wat hun rol in deze samenleving zal zijn en doorheen hun leven, worden ze constant met die rollen geconfronteerd. De man krijgt een dominante, sterke, stoere rol toebedeeld. De rol van leider. De vrouw een onderdanige rol, waarin ze zelf weinig onderneemt, en waarin het belangrijk is dat ze lief en mooi is.
Het schept ons beeld van wat het is man of vrouw te zijn en we zullen daar op een bepaalde manier naar gaan leven. Dat beeld wordt nog eens bevestigd door vrouwen als objecten voor te stellen in reclame, in de porno-industrie en dat uit zich in de cijfers over huiselijk geweld. Waar mannen misbruiken en vrouwen wordt aangeleerd dat dat normaal is, dat ze geen keuze hebben. Met individuele keuzes heeft dat niets, maar dan ook niets te maken.
Als we niets doen, zal er niets veranderen.
De onderdrukking is intrinsiek verbonden aan een systeem waarin mensen tegen elkaar worden opgezet in functie van de noden van de machtigen op aarde. Als mannen en vrouwen tegen elkaar strijden, dan vergeten ze even dat ál onze pensioenen worden afgepakt, dat er in onze gezamenlijke gezondheidszorg wordt bespaard, dat het openbaar vervoer wordt afgebroken, dat de armoedecijfers groeien en dat de allerrijksten steevast buiten schot blijven. Als we naar beneden schoppen, zijn ze vanboven veilig. Vrouwenrechten zijn mensenrechten. En de strijd tegen seksisme maakt deel uit van de strijd voor een andere samenleving. Een samenleving waar ongelijkheid niet vast gebeiteld wordt. De strijd tegen seksisme is een strijd van vrouwen én mannen. Want als we ons niet langer laten verdelen, zijn we onstopbaar.
Line De Witte
Foto: Raf Degeest
